3X3 Unites deelt expertise in Brazilië: samen rolmodellen opleiden
Namens 3X3 Unites waren Melissa ‘t Jong en Ata Einolhagh bijna een week lang te gast bij Stichting Acreditar in São Paulo. In de kleurrijke maar rauwe favela’s van de Braziliaanse metropool deelden ze hun expertise en hielpen ze mee bij het opzetten van trainingsprogramma’s om jongeren in hun kracht te zetten en op te leiden tot rolmodellen. ‘Het was waardevol, leerzaam en super vet.’
Stichting Acreditar zet zich in voor jongeren in de armste wijken van São Paulo. Met sport, muziek en onderwijs bieden ze perspectief in een omgeving waar de toekomst vaak onzeker is. ‘Ze hadden al een eerste opzet voor een trainingsprogramma, maar zochten expertise om de trainingen en modules verder vorm te geven’, zegt Melissa. ‘Wij hebben ervaring met het opleiden van jongeren tot rolmodellen. Het sloot perfect aan bij hun missie.’
De trainingen en modules richten zich op thema’s als leiderschap, communicatie, samenwerken en het zijn van een rolmodel. Niet altijd vanzelfsprekende onderwerpen in een omgeving waar sport - vooral voetbal - vaak puur technisch wordt benaderd. ‘Met de thema’s voor de trainingen probeerden wij te laten zien dat je via sport, onderwijs of muziek ook andere life skills kan ontwikkelen’, zegt Melissa. ‘Hoe geef je een compliment? Hoe zorg je ervoor dat iedereen zich gezien voelt? Het maakt een training niet alleen effectiever, maar ook leuker en waardevoller.’
Voor zowel Melissa als Ata was het de eerste keer in Brazilië. Het was ook de reden om naar Zuid-Amerika te reizen. Ze wilden zelf ervaren hoe het leven in de sloppenwijken van São Paulo is om echt van meerwaarde te kunnen zijn. ‘Het is pittig als je ziet in welke armoede veel kinderen opgroeien. Tegelijkertijd voelden we zo veel warmte, energie en positiviteit. We ondervonden zelf dat je elkaar niet hoeft te kunnen verstaan om samen plezier te maken.’
Melissa en Ata trapten de eerste dag af door gewoon mee te gaan voetballen met de kinderen. ‘We wilden niet zomaar binnenvallen en vertellen wat ze moesten doen, maar elkaar eerst leren kennen en echt verbinding maken.’
In de dagen die volgden, werden brainstorms met de lokale trainers en coaches, voorbeeldlessen en activiteiten gecombineerd. Waar de lokale trainers vooral gericht waren op het technische aspect van de sport of muziek maken, brachten Melissa en Ata een andere invalshoek: de kracht van life skills. ‘Wij zijn geen technische voetbaltrainers’, zegt Melissa, ‘maar we legden de nadruk op hoe je life skills in trainingen of modules kunt verweven. Teamwork, communicatie, iedereen een succeservaring geven en het zijn van een rolmodel. Dat waren onze speerpunten.’
Soms waren het kleine dingen die grote impact hadden. ‘Tijdens een oefening waaraan ik zelf meedeed, gaf ik mijn groepje high fives en moedigde ik ze aan. In het begin was het stil, maar binnen een paar minuten deed iedereen mee. Het gaf zóveel plezier. Het is een makkelijke manier om elkaar complimenten te geven en ervoor te zorgen dat iedereen zich gezien en gehoord voelt.’
De week eindigde met een interactieve presentatie voor vijftien tot twintig lokale trainers en docenten. Daarbij bespraken Melissa en Ata alle thema’s uit het programma en reikten concrete oefeningen aan. ‘Het was mooi om te zien hoe de trainers hun eigen verhalen en motivatie deelden’, zegt Melissa. ‘Ze zijn erg gelovig en voelen zich sterk verbonden met hun gemeenschap. Wij lieten zien hoe ze diezelfde betrokkenheid ook in hun rol als trainer en rolmodel kunnen inzetten.’
Het uiteindelijke doel is dat de lokale trainers en coaches de workshops zelf aan de jongeren kunnen geven en de jongeren kunnen laten zien dat zij zelf ook rolmodellen zijn. ‘We hebben samen een stevig fundament neergezet. Het is nu aan hen om dit verder op te pakken en handen en voeten te geven.’ Stichting Acreditar is van plan om in februari te starten met het trainingsprogramma.
De reis was niet alleen waardevol voor de Brazilianen, maar ook voor Melissa en Ata zelf. ‘Voor mij voelde het alsof alles samenkwam’, zegt Melissa. ‘Wij deelden onze expertise, zij hun cultuur en de praktijk. Juist door echt te luisteren en ons aan te passen aan hun behoeften, konden we samen iets sterks neerzetten. Het gaf me ook veel vertrouwen in ons eigen werk: het bewijst dat onze aanpak overal ter wereld impact kan maken.’
Eén van de hoogtepunten van het bezoek aan Sao Paulo was het evenement dat Stichting Acreditar had georganiseerd. Melissa en Ata voegden er een 3x3 basketbaltoernooi aan toe. Het veld stond binnen de kortste keren vol met jongeren. ‘Normaal draait in de favela’s alles om voetbal’, aldus Melissa. ‘Maar deze avond liet zien dat sport in elke vorm kan verbinden en inspireren.’
